Πέμπτη 18 Οκτωβρίου 2012

Ραντεβού στα γουναράδικα ...

Τι σημαίνει η έκφραση «ραντεβού στα γουναράδικα» και ποια η σημασία της, στις μέρες μας; Υποχρεώνομαι να πω δυο λόγια για το τι σημαίνει και ζητώ προκαταβολικά συγνώμη για μια ιδιαίτερη ιστορική αναδρομή στα χρόνια του εμφυλίου πολέμου ή συμμοριτοπόλεμου, για ορισμένους. Αυτή ήταν μια από τις πολλές λαϊκές εκφράσεις που χρησιμοποιούσε ο Άρης Βελουχιώτης σαν ήθελε να σχολιάσει το μέλλον το δικό, αλλά και των πιστών συντρόφων του. Οριοθετείται από τη γλώσσα των αγρίων γουνοφόρων ζώων, των κουναβιών και κυρίως των αλεπούδων που κάποτε τις κυνηγούσαν απηνώς για το δέρμα τους και ήταν μάλιστα επικηρυγμένες. Κάθε φορά λένε που έβγαιναν οι αλεπούδες για τροφή, είτε στα χωράφια, είτε στα κοτέτσια ποτέ δεν ήταν βέβαιες πως θα επιστρέψουν στη φωλιά τους και έλεγαν μεταξύ τους σαν αστείο τον χαιρετισμό «καλή αντάμωση στα γουναράδικα». Όπερ σήμαινε ότι αν έπεφταν σε κάποια παγίδα ή τις σκότωναν οι κυνηγοί, θα συναντιόνταν πάλι στον πάγκο του γουναρά όπου το τομάρι τους θα γίνονταν ρούχο, αντικείμενο ή κάποιο αξεσουάρ να στολίσει το κορμί ή το σπίτι. Το ίδιο διεισδυτικά προσέγγισε και ο Άρης για το τέλος του, την εξέλιξη του αγώνα και την ιδιαίτερη ικανότητα να αναλύει τις εξελίξεις που καθορίζονταν από την ηγεσία του Κόμματος. Με βάση λοιπόν αυτά τα στοιχεία ο Άρης εκτίμησε από πολύ νωρίς ήξερε πως το τομάρι του θα έφτανε κάποια στιγμή στα «γουναράδικα» για να το κάνουν κομμάτια οι εχθροί του και οι «φίλοι» του. Η διαίσθησή του αυτή τελικά επιβεβαιώθηκε με πολύ τραγικό τρόπο στο Φάγγο. Ούτε οι Γερμανοί δεν το είχαν αποτολμήσει στα χρόνια της Κατοχής. Κρέμαγαν στα δένδρα και στους στύλους τους αγωνιστές ή άμαχο πληθυσμό για παραδειγματισμό, σκότωναν και έκαιγαν, αλλά κρεμασμένα κομμένα κεφάλια και τεμαχισμό των σωμάτων, όπως στην περίπτωση του Άρη και του Τζαβέλλα, δεν έχει καταγράψει η ιστορία τουλάχιστον επίσημα. Με εντολή του Ζέρβα και του Αρχηγείου Στρατού έγινε το κρέμασμα. Συνοδεύτηκε με δεξιώσεις, παράσημα και ιαχές για το έργο των συμμοριών του Βόιδαρου, του Μόκκα, των Σταθαίων και άλλων που μαζί με το 118 Τάγμα Εθνοφυλακής, του Φαληρέα κυνήγησαν τον Άρη. Ο χορός που στήθηκε στην πλατεία της Μεσούντας και ύστερα γύρω από το φανοστάτη στα Τρίκαλα - που μετέφεραν παστωμένα τα κεφάλια - έχει έναν ισχυρό συμβολισμό. Αποτελεί μια από τις κορυφαίες και έξοχα αποκαλυπτικές στιγμές του μίσους της δωσίλογης "Ελλάδας" κατά ορισμένους, απέναντι στο έπος της Αντίστασης και στους πρωταγωνιστές της, κατά άλλους. Είναι εμφανής η απόδειξη του πόσο αδίστακτοι θα ήταν σε όλους όσους θα σηκώνανε κεφάλι ενάντια στο Κράτος. Ο Άρης συγκέντρωνε για πολλούς λόγους - και όχι αδικαιολόγητα - αυτό το μίσος. Ήταν το σύμβολο, ήταν ο μεγάλος διώκτης των ταγματασφαλιτών, των δωσιλόγων, των μαυραγοριτών και των καταπιεστών, ο φόβος και ο τρόμος των αντιδραστικών, ο αδιάλλακτος. Γι' αυτό και πανηγύρισαν όλοι. Από τους ηγέτες των Αθηνών και τις εφημερίδες τους ως τους εγγλέζους κατακτητές και τους ανά την Ελλάδα προσκυνημένους και εχθρούς του λαού. Ο φανοστάτης στα Τρίκαλα κατά ορισμένους, θα αποτελεί αιώνιο όνειδος για την Ελλάδα της αντίδρασης και της ξενοδουλείας και σύμβολο πλήρους διαχωρισμού με το λαό και το κίνημά του και κατά άλλους τη συνθλιβή του αντάρτικου, της στάσης απέναντι στο Κράτος. Πέμπτη 15 Ιουνίου του 1945 και ο Βελουχιώτης φαίνεται να καταλαβαίνει πως φτάνει το τέλος. Παρά τις παραινέσεις να περάσουν πάλι το ποτάμι προς τη Ρούμελη φαίνεται να αδιαφορεί. Είναι μάταιο γιατί είναι πλέον κυκλωμένοι. Δίνει εντολή στους άνδρες του να φύγουν προς το ποτάμι, μα εκείνος παραμένει εκεί. Σαν επαναστάτης έζησε και σαν επαναστάτης θέλει να πεθάνει. Αυτοπυροβολείται με το παλιό περίστροφο και γράφει το τέλος του, με τα ίδια του τα χέρια... για παράδειγμα, ο Che Guevara συνελήφθη ζωντανός, παραδόθηκε δηλαδή και κατόπιν διαταγής άνωθεν, εκτελέστηκε από τον Βολιβιανό τακτικό στρατό. Αντίθετα ο Άρης δεν καταδέχεται κάτι τέτοιο … παίρνει το θάνατο του στα χέρια του και μένει πιστός στη ρήση του: ραντεβού στα γουναράδικα …η σορός του αποκεφαλίζεται από τον αιχμάλωτο σύντροφο του Δράκο…τα κεφάλια μετά τη Μεσούντα Άρτας τα μετέφεραν και τα επέδειξαν με γλέντια σε κατοίκους πρώτα στο χωριό Μυρόφυλλο και κατόπιν τα πήγαν στα Τρίκαλα.. Εκεί κρεμάστηκαν σε κεντρικό φανοστάτη της πλατείας Ρήγα Φεραίου. «Το κρέμασμα των κεφαλιών ακολουθεί μια γιορτή ζούγκλας που διαρκεί ως το ξημέρωμα της άλλης μέρας, με πίπιζες, νταούλια, ζουρνάδες, βασιλικά θούρια και με το "Ζέρβα μ', σε θέλει ο βασιλιάς..."». Στη συνέχεια ήρθε στα Τρίκαλα ο Υπουργός Δημόσιας Τάξης Ναπολέων Ζέρβας (ξυρισμένος πλέον, χωρίς μούσι) για να επιβεβαιώσει την ταυτότητα. Για το γεγονός αυτό πέραν της φωτογραφίας που είναι διαθέσιμη, κάνει αναφορά με ειδική σκηνή ο σκηνοθέτης Θεόδωρος Αγγελόπουλος στην ταινία του «Ο Θίασος» (1976). «Γύρω από τα κρεμασμένα κεφάλια οι παρακρατικοί βάραγαν νταούλια και κέρναγαν από νταμιζάνες κρασί. Aς μην επιχαίρουν οι εχθροί του. Κανείς δεν δικαιούται να υπερηφανευτεί ότι έπιασε ζωντανό, ότι νίκησε ή ότι σκότωσε τον αρχηγό του ΕΛΑΣ. O Άρης αποχώρησε μόνος του. H αυτοκτονία είναι μια πράξη οριστική και τελεσίδικη, που ουδείς δικαιούται να κρίνει, να εξάρει ή να καταδικάσει. Είναι απολύτως προσωπική και μυστηριώδης. Και επειδή ποτέ δεν στερείται νοήματος, ήταν το ύστατο διάβημα του αυτόχειρα προς τους Έλληνες. Tα τρία χρόνια ελευθερίας στα βουνά δεν ήταν όνειρο, αλλά μια υποθήκη για το μέλλον», αναφέρει για την μέρα εκείνη ο Διονύσης Χαριτόπουλος, συγγραφέας και εφ. Αξιωματικός των Καταδρομών. Από το Νοέμβριο του 1944 σε σύσκεψη καπετάνιων του ΕΛΑΣ είχε προτείνει να ετοιμαστεί ο ΕΛΑΣ για την αναμενόμενη σύγκρουση με τους Άγγλους: «Αν ζήσει κανένας σας να θυμάται τα λόγια αυτά. Οι Εγγλέζοι θα σας σφάξουν όλους σαν αρνιά, εγώ στα χέρια τους δε θα πέσω, γιατί τα βουνά με ξέρουν. Με την πέτρα προσκέφαλο, την ψείρα συντροφιά, την κάπα σκέπασμα δε θα με ιδούνε ζωντανό στα χέρια τους. Αυτό θέλω να το θυμάστε αν κανένας σας ζήσει.» Αντικρούστηκε όμως από τον καπετάνιο της Ομάδας Μεραρχιών της Μακεδονίας, Μάρκο Βαφειάδη και τελικά ο Άρης Βελουχιώτης δεν έλαβε μέρος στα Δεκεμβριανά. Η υπογραφή της συμφωνίας της Βάρκιζας από το ΚΚΕ στις αρχές του 1945, οδήγησε στην παράδοση μεγάλου αριθμού όπλων και τη διάλυση του ΕΛΑΣ και σήμανε την έναρξη διώξεων και αντεκδικήσεων εναντίον των κομμουνιστών. Ο Άρης Βελουχιώτης ήρθε τότε σε ανοιχτή σύγκρουση και ρήξη με το ΚΚΕ εξαιτίας της άρνησής του να παραδώσει τα όπλα μετά τη συμφωνία της Βάρκιζας. Ο Βελουχιώτης και ύστερα από την σύναψη της συμφωνίας της Βάρκιζας συνέχισε την αγωνιστική δράση του, ιδρύοντας το Μέτωπο Εθνικής Ανεξαρτησίας (ΜΕΑ) και τον νέο ΕΛΑΣ με στόχο τον αγώνα εναντίον των Άγγλων και της νέας ελληνικής κυβέρνησης. Την ίδια ημέρα του θανάτου του Άρη Βελουχιώτη, η εφημερίδα Ριζοσπάστης δημοσίευσε την απόφαση της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ για τη διαγραφή του Βελουχιώτη από το κόμμα. Το κείμενο έχει ως εξής: «Το ΠΓ ενέκρινε τη δημοσίευση στο "Ριζοσπάστη", της απόφασης της 1ης Ολομέλειας της ΚΕ για τον Άρη Βελουχιώτη (Θανάση Κλάρα ή Μιζέρια). Ο Κλάρας, αφού μια φορά πρόδωσε και αποκήρυξε το ΚΚΕ γιατί λύγισε μπροστά στην τρομοκρατία του Μανιαδάκη, ξαναζήτησε στον καιρό του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα να ξαναστρώσει με το αίμα του την προδοσία του εκείνη που αναγνώρισε και καταδίκασε. Το ΚΚΕ του έδωσε τη δυνατότητα αυτή. Σήμερα όμως σε μια δύσκολη και κρίσιμη στιγμή, από δειλία και φόβο, παρά τις υποσχέσεις και τη συμφωνία που στα λόγια έδειξε, απειθαρχεί πάλι, ξαναπροδίδει το ΚΚΕ με την τυχοδιωκτική και ύποπτη δράση του που μονάχα τον εχθρό ευνοεί. Στο ΚΚΕ δεν έχει θέση κανένας οσοδήποτε ψηλά κι αν στέκει και οσοδήποτε μεγάλος κι αν είναι, όταν οι πράξεις του δεν συμβιβάζονται με το κοινό συμφέρον και όταν παραβιάζεται η δημοκρατική εσωκομματική. Το ΚΚΕ αποφάσισε να αποκαταστήσει πολιτικά τον Βελουχιώτη, κατά την πανελλαδική συνδιάσκεψη που έγινε στις 16 Ιουλίου 2011. Ενώ στην απόφαση τονίζεται ότι ο Βελουχιώτης "είχε δίκιο ως προς την εκτίμηση που έκανε για τη Συμφωνία της Βάρκιζας", ωστόσο δεν αποκαταστάθηκε η κομματική του ιδιότητα. Η κομματική του ιδιότητα δεν αποκαταστάθηκε διότι, όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στην ίδια Πανελλαδική Συνδιάσκεψη-παραβίασε την κομματική πειθαρχία, καθώς και ότι αξιοποίησε τη φήμη και τον σεβασμό που είχε κατακτήσει την προηγούμενη περίοδο ως καπετάνιος του ΕΛΑΣ και στέλεχος του ΚΚΕ. Η στάση του αυτή, που αποτέλεσε ρήξη με τη θεμελιώδη αρχή του δημοκρατικού συγκεντρωτισμού, δεν καθιστά δυνατή τη μετά θάνατο αποκατάσταση και της κομματικής του ιδιότητας. Η επίσημη τελετή πραγματοποιήθηκε στη Λαμία, στις 9 Οκτωβρίου 2011. Το όνομα του Βελουχιώτη έγινε συνώνυμο με τη δράση του ΕΛΑΣ και οι απόψεις για τη δράση του υπήρξαν ποικίλες και συχνά αντιφατικές. Πολλά επίσης υπήρξαν τα δημοσιεύματα για τον Βελουχιώτη. Ο Βελουχιώτης παραμένει ακόμα και σήμερα στην Ελλάδα αμφιλεγόμενη προσωπικότητα. Οι απόψεις για το πρόσωπο του κυμαίνονται από τον θαυμασμό έως τη γενικότερη απόρριψη του έργου του. Οι υποστηρικτές και θαυμαστές του επισημαίνουν την προσφορά του στην εθνική αντίσταση, ενώ η άλλη πλευρά αμφισβητεί τα κίνητρα της αντιστασιακής του δράσης και τονίζει τη σκληρότητα και την βιαιότητα με την οποία αντιμετώπιζε τους αντιπάλους του, καθώς και τους αγροτικούς πληθυσμούς της υπαίθρου, οι οποίοι τύχαινε να θεωρούνται αντικομμουνιστικών φρονημάτων (χωρίς να είναι απαραίτητα συνεργάτες των Γερμανών). Με μεγάλη σκληρότητα όμως αντιμετώπιζε και τους συντρόφους του όταν έπεφταν σε παραπτώματα. Υπάρχουν περιστατικά στο βιβλίο του Κοτζιούλα λαϊκών δικαστηρίων και εκτελέσεων ακόμα και για μικροκλοπές και παρενόχλησεις γυναικών... "Η αντίδραση μουρμούριζε γύρω. Οι εχθροί του λαού ούρλιαζαν από πέρα. Αυτοί οι τέτοιοι, οι μπολσεβίκοι, που βάζουν φωτιά στις εκκλησίες, που διαλύουν οικογένειες! [...] Έπειτα ήταν και ο λαός, το κυρίαρχο στοιχείο, αυτοί απ' τα κονάκια, απ' τα καλύβια τους παρακολουθούσαν κάθε κίνηση μας με άγρυπνο μάτι. Όταν βλέπαν το δίκαιο, το σωστό γίνονταν θυσία για τους αντάρτες. Αν όμως τους δημιουργούνταν η εντύπωση πως οι αντάρτες αφήνονται ασύδοτοι να ασχημονούν, αντί να προστατεύουν, να καθοδηγούν, ποια θα ήταν η ζημιά για το σύνολο του αγώνα." “Ραντεβού στα γουναράδικα” ήταν λοιπόν μια προσφιλής έκφραση του Άρη Βελουχιώτη που δεν ήταν επαναστάτης με αργομισθία σε βάρος των φορολογουμένων και τελικά κατέληξε στα «γουναράδικα» αποδιωγμένος κι από τους δικούς του Έτσι αποχαιρετούσε τους συναγωνιστές του ο Άρης Βελουχιώτης, προβλέποντας το τέλος του. Σήμερα, στην περίοδο της τριπλής κατοχής κατά πολλούς ή λιγότερους (Ecofin, ΕΚΤ, ΔΝΤ), κάποιοι σίγουρα θα αντισταθούν (δίνοντας το προαναφερόμενο ραντεβού....). Παράλληλα, θα εμφανιστούν οι αντίστοιχοι «δoσίλογοι» (συνδικαλιστές, πολιτικοί, δημοσιογράφοι κ.ά.). Η ελπίδα είναι πως σε αυτή την Αντίσταση, θα υπάρξουν νικητές οι δυνάμεις του Δικαίου. Ποιές δυνάμεις όμως εκφράζουν την πλειοψηφία του Δικαίου σήμερα; Δύο μέτωπα εκ διαμέτρου ιδεολογικά αντίθετα , αλλά με σκληρή πολιτική γλώσσα και δυναμικές... ακραίες κατά ορισμένους στάσεις και τάσεις, εμφανίζονται αδιάλλακτα και σκληρά από κόμματα που πριν λίγα χρόνια ανήκαν στους εξωκοινοβουλευτικούς …Δύο κόμματα εντός Κοινοβουλίου με αυξανόμενους οπαδούς ..φανατικούς και στις δυο περιπτώσεις, οι οποίοι ξεφεύγουν από την καθιερωμένη "ξύλινη γλώσσα των θεσμών" και επιζητούν άμεσες και δυναμικές ακραίες λύσεις. Ραντεβού στα γουναράδικα λοιπόν για όποιους & όσους αντέξουν εντός ή εκτός πολιτικών σχηματισμών …μέχρι το τέλος για τους εκλεκτούς !!! Το βασικό ερώτημα όμως είναι: Η Δημοκρατία, η Πατρίδα μας θα μπορέσουν να το αντέξουν ξανά ;